Main content
Het spel spelen dat je niet wil
In dit verslag lees je het gesprek tussen en met deelnemers terug. Veel van de beschrijvingen zijn opmerkingen van de deelnemers. In deze sessie kwam een groep professionals bijeen om te onderzoeken hoe je een spel, waarvan je de regels niet zelf hebt geschreven, anders kan spelen?
De Status Quo
Het huidige systeem, door 1 deelnemer omschreven als 'BV Nederland', opereert vooral tussen 9 en 5 op werkdagen. Het wordt gedomineerd door besluitvormers, hogere ambtenaren (schaal 12+) en bepaalde ondernemers. "We proberen elkaar te verbinden, gezellig, kijken goed en volg ons, maar vervolgens gebeurt er niks," observeerde een deelnemer kritisch.
Wat gaat er mis?
De belangrijkste problemen met het huidige systeem zijn:
- Disconnect tussen beleid en praktijk
- Te veel focus op 'werken voor' in plaats van 'werken met' de samenleving
- Voorkeur voor grote projecten boven kleine initiatieven
- Trage reactie op maatschappelijke veranderingen
- Gebrek aan inclusiviteit
"Te veel ambtenaren en bestuurders menen dat ze werken vóór de samenleving maar ze zouden moeten werken mét de samenleving," vatte Suzanne Potjer, één de sessiebegeleiders samen (quote van Floor Ziegler/Teun Gautier).
De muizenstrategie
Een verrassend inzicht kwam in de vorm van een metafoor: "Je wil een muis zijn die iets muizerigs creëert, waar iedereen iets aan heeft." Deze benadering suggereert dat verandering niet komt door het systeem te worden, maar door slim gebruik te maken van de ruimtes binnen het systeem.
Observaties van de deelnemers
- Ken het Systeem: "Je moet begrijpen het spel wat je niet wilt spelen en probeer het naar jouw hand om te zetten," adviseerde een deelnemer. Begrip creëert tijd voor invloed.
- Behoud je Identiteit: Blijf trouw aan je eigen waarden terwijl je navigeert binnen het systeem. Zoals een deelnemer het verwoordde: "Hou je eigen systeem en je eigen waarde en trots misschien ook wel vast."
- Maak Verbinding vanuit Kracht: Werk vanuit je eigen sterke punten en zoek verbinding met anderen vanuit die positie.
- Waardeer Kleine Initiatieven: "Soms kun je met 4.000 euro dingen bereiken die veel meer waard zijn dan die miljoenen die je heel makkelijk overmaakt omdat dat een entiteit is waarvan we zeggen alle vinkjes staan goed."
- Focus op Gemeenschap: "Whatever the problem, the community is the answer" werd aangehaald als fundamenteel principe.
De weg vooruit
De sessie leerde dat systeemverandering niet gaat om het omverwerpen van bestaande structuren, maar om het slim benutten van ruimtes binnen die structuren. Het gaat om het vinden van een balans tussen werken binnen het systeem en het behouden van je eigen identiteit en waarden.
Conclusie
Het veranderen van 'BV Nederland' vraagt niet om grote gebaren of revolutionaire acties. Het vraagt om slimme, kleine interventies van mensen die hun eigenheid bewaren terwijl ze het systeem van binnenuit beïnvloeden. Zoals muizen die kleine maar significante veranderingen kunnen aanbrengen in een veel groter systeem.
De ultieme les? Echte verandering komt niet uit het worden van wat je wilt veranderen, maar uit het slim benutten van je eigen unieke positie en kracht. Of zoals een deelnemer het samenvatte: "Zorg dat je het systeem gaat kennen waar je veranderingen wil, maar ga je niet proberen om dat systeem te worden."
In een tijd waarin systeemverandering urgenter lijkt dan ooit, biedt deze 'muizenstrategie' wellicht de meest effectieve weg vooruit - niet door te brullen als een leeuw, maar door slim te knagen als een muis.
