Main content
Stadslandbouw en voedselgemeenschappen hebben vele voordelen. Steeds meer gemeenten ervaren wat lokale voedselproductie oplevert. En dat is ook nog eens wetenschappelijk onderbouwd. Stadslandbouw Nederland heeft samen met DuurzaamDoor kennis en ervaring uit binnen- en buitenland op een rij gezet in de factsheet Stadslandbouw.
De belangstelling voor stadslandbouw groeit exponentieel
Landbouwkundige Jan-Eelco Jansma, onderzoeker bij Wageningen University and Research, zet zich al meer dan 20 jaar in om stadslandbouw lokaal, landelijk en Europees op de kaart te zetten. Hij vertelt dat in 2010 nog maar een handjevol Nederlandse steden met stadslandbouw bezig was. Om dat te stimuleren en onderlinge kennisuitwisseling te bevorderen, zette Jan-Eelco het Stedennetwerk Stadslandbouw op. Samen met DuurzaamDoor ontwikkelde het netwerk zich tot het huidige kennisplatform Stadslandbouw Nederland, waarin ook ruimte is voor onderzoek en onderwijs. En waarin inmiddels partijen uit de hele lokale voedselketen betrokken zijn.
‘Stadslandbouw draagt bij aan een leefbare stedelijke omgeving’
Jan-Eelco legt uit: ‘De factsheet condenseert de wetenschappelijke kennis die we vanaf 2010 verzameld hebben. Lokale voedselproductie draagt bij aan een gezonde en leefbare stedelijke omgeving. Het biedt meerwaarde voor gezondheid en welzijn, voor sociale cohesie, de leefbaarheid, voor klimaatadaptatie, milieu en voor de lokale economie. Het helpt om mensen weer in verbinding te brengen met hun eten, met de producenten, met de aarde waar het uit groeit en met elkaar. En speelt daarmee een rol in de voedseltransitie.
De factsheet laat zien dat stadslandbouw een rol en functie heeft in de gemeente. In Nederland vonden we lange tijd dat boeren in het buitengebied horen, daar zitten de professionals. Dat beeld kantelt. Steden als Almere, Amsterdam en Ede hebben zelfs al een lokale voedselstrategie en vinden dat lokale voedselproductie een onlosmakelijk onderdeel is van de stad.’
Wetenschappelijk bewijs
Ook al wordt stadslandbouw steeds gewoner, we zijn er nog lang niet, stelt Jan-Eelco. Veel gemeenten hebben lokaal voedsel nog niet op de agenda staan. ‘Met de factsheet hebben we een visitekaartje in handen waarmee we het belang van stadslandbouw kunnen onderbouwen. De informatie prikkelt, zet tot nadenken aan en kan initiatiefnemers helpen om projecten van de grond te krijgen. Wie een braakliggend landje of plantsoen in of aan de rand van de stad wil gebruiken voor voedselproductie vindt in de factsheet argumenten om beleidsmakers te overtuigen. Ook is het goed om te weten welke collega-steden hier al ervaring mee hebben.’
Stadslandbouw over de grens
In de factsheet is ook kennis verwerkt uit het buitenland. Stadslandbouw Nederland maakt deel uit van een Europees stadslandbouwnetwerk, The European Forum on Urban Agriculture (EFUA). Daarnaast is er vooral met Vlaanderen een zeer intensieve samenwerking. ‘Vlaamse steden als Gent en Oostende lopen ver voorop en daar kunnen we veel van leren. De Boerenbond, de Vlaamse LTO, heeft zelfs iemand in dienst die stadslandbouw behartigt.’ In de Europese Unie is stadslandbouw helaas nog niet geland, voegt Jan-Eelco toe. ‘We willen dat stadslandbouw ook een plek krijgt in het Europese landbouwbeleid, voor onderzoek, stimulering en kennisuitwisseling. Want stadslandbouw houdt niet op bij stadsgrenzen.’
