Main content
Emina Zorlak ademt voedsel. Ze is tv-kok bij RTV Utrecht en online kok bij Omroep Max. Daarnaast ontwikkelt ze recepten en televisieformats, is ze eetpoëet en heeft ze haar eigen bedrijf genaamd Eetjemina. Ook werkt ze mee aan initiatieven zoals Rechtstreex, wat voedsel van de boer rechtstreeks naar de consument brengt, en Beter dan Super, een onderzoek naar wat consumenten echt willen kopen in de supermarkt.
René Bruijns en René Schellekens praten in het 2e seizoen van de podcastreeks ‘Werken aan Goed Voedsel’ met voorlopers in voedselverandering. De podcastgasten hebben stuk voor stuk een visie op voedsel én op een duurzaam voedselproductiesysteem. In Aflevering 6 neemt Emina de luisteraar mee in de manieren waarop zij probeert de voedselindustrie gezonder en eerlijker te maken.
Geen pakjes en zakjes
Emina’s liefde voor voedsel is met de paplepel ingegoten. “Mijn fascinatie voor voedsel begon al heel jong. Mijn moeder was de hele dag in de keuken bezig om lekkere dingen te maken. Nooit uit pakjes en zakjes, altijd vers. Daar kon ik als kind enorm van meegenieten,” vertelt ze enthousiast.
“Toen ik later van de middelbare school thuiskwam, deed ik meteen Net5 aan. Ik weet nog dat ik naar Nigella Lawson keek en dacht: ‘Dat is toch een droombaan; tv maken en eten bereiden?’” Helaas voor Emina waren dergelijke programma’s destijds nog niet zo populair in Nederland, maar gelukkig kreeg ze de kans om aan de wieg te staan van die ontwikkeling. Ze ging namelijk aan de slag bij 24Kitchen.
Tv versus realiteit
Door haar werk bij de televisie, deed Emina veel kennis op over de industrie en merkte ze vooral het gebrek aan kennis. “Hoe meer ik erachter kwam hoe het voedselsysteem werkte, hoe meer ik me realiseerde dat mensen eigenlijk weinig weten van eten.” En dat was soms best cru, legt ze uit: “We hadden best hoge kijkcijfers en dan was de grap: ‘Mensen kijken massaal kookprogramma’s met een magnetronmaaltijd op hun schoot’.’”
Hoe gaat dat er dan achter de schermen aan toe? “Het is echt bikkelen. We maken acht gerechten op één werkdag. En achter de schermen bereidt een kok hetzelfde gerecht als voor de camera, zodat we, als een gerecht een half uur in de oven moet, niet hoeven te wachten,” legt Emina uit. Gelukkig betekent dat niet dat er voedsel verspild wordt: “We kopen weliswaar in bij de grote supermarkten, maar achter de schermen hebben we stapels met bakjes staan. De crew neemt al dat eten mee naar huis.”
Verantwoorde media
Met haar groeiende kennis besloot Emina een verschil te willen maken: “Ik heb een bepaalde verantwoordelijkheid. Als programmamaker vond ik dat het aantal vleesgerechten lager mocht, dus daar sprak ik over met de omroepbaas. Die zei: ‘Onze kijker wil gewoon vlees’. Dus toen behield ik het aantal vleesrecepten, maar het aantal grammen in vlees halveerde ik,” onthult Emina triomfantelijk. En zo heeft Emina een lijstje met eisen waar ze wil dat haar recepten aan voldoen.
“Ik zorg ervoor dat alle recepten 250 gram groente per persoon bevatten. Dat is soms best lastig, maar het lukt elke keer weer. Daarnaast zijn alle gerechten binnen 25 tot 30 minuten klaar. Geen pakjes of zakjes. Niet te veel pannen. Het moet gezond en toegankelijk zijn voor iedereen.”
Beter dan Super
Op dit moment is Emina ook bezig met het verantwoord aanbieden van voedsel in de supermarkt. “Ik werk nu samen aan het project Beter dan super. Dat gaat over wat er beter kan bij supermarkten. Nederlandse boeren kunnen er niet altijd producten kwijt. Ze worden dan bijvoorbeeld afgekeurd omdat de producten te klein of te groot zijn. Dan zeggen supermarkten vaak ‘maar dat wil de consument’,” en daar is Emina het hartgrondig mee oneens.
Met het project onderzoeken ze wat de consument echt wil: “Ik ben ervan overtuigd dat als mensen écht kennis zouden hebben van ons eten, ze andere keuzes zouden maken. Als de consument hoort: ‘deze appel is afgekeurd en moeten we weggooien omdat hij niet perfect is’, dan zou die echt wel die appel kopen. Ik denk dat er dus meer transparantie moet zijn in supermarkten.”
Een foodie weet wat die eet
Wat wil Emina de luisteraar meegeven? “Wees kritisch met wat je in je mond stopt. Wees ook kritisch met wat je koopt.” Dan komt er een kleine ergernis bij haar om de hoek kijken: “Iedereen noemt zichzelf nu een foodie. Want ‘kijk, we eten avocado’s!’ Maar voor mij is een foodie iemand die geeft om goed eten. Daarbij moet je naar het hele plaatje kijken.”
Waar denk je dan over na? “Hoe is iets verbouwd? Heeft iedereen er een eerlijke prijs voor gekregen? Is het voedzaam?” Want elk aspect van het leven is verbonden met voedsel, volgens Emina: “Het heeft culturele, sociale, politieke, emotionele, psychologische, ecologische en economische gevolgen. Wat je eet en hoe dat geproduceerd en verwerkt is, heeft invloed op de gezondheid van mens én milieu,” sluit ze af.
Vraagstukken in beweging krijgen
De podcast ‘Werken aan Goed Voedsel’ is een initiatief van de Participatietafel Voedsel. Dit is één van de netwerken van DuurzaamDoor, opgebouwd rond duurzaamheidsvraagstukken. De netwerken bestaan uit mensen met verschillende perspectieven, drijfveren en expertises. Samen proberen zij vraagstukken in beweging te krijgen. DuurzaamDoor borgt alle kennis en ervaring die daarmee wordt opgebouwd en geeft deze actief door.
Benieuwd naar de podcast?
Ontdek:
- De prachtige gedichten die Emina als voedselpoëet maakt.
- Welke marketing supermarkten inzetten om jou meer te laten kopen.
- Hoe Emina omgaat met haar positie als tv-kok in combinatie met haar inzet om supermarkten te veranderen.
Luisteren en abonneren
Luister de aflevering via: