Main content
Het DuurzaamDoor Dialoogdiner inclusievere participatie
Ontmoeten & ont-moeten
Op 29 oktober vond het DuurzaamDoor Dialoogdiner inclusievere participatie in de energietransitie plaats. Een diner zonder agenda, maar gericht op het verbinden van netwerken en mensen om elkaars perspectieven te horen, elkaar te inspireren en om elkaar hierna te kunnen vinden.
Vanaf minuut één vonden mensen elkaar, gingen ze verbindingen met elkaar aan en het delen van kennis en ervaringen ging eigenlijk als vanzelf: het grote ontmoeten en ont-moeten was begonnen. Irma Straathof trapte de avond af: “We zijn hier vanavond zonder agenda. Ga met nieuwsgierigheid met elkaar in gesprek. Er zijn hier verschillende perspectieven en achtergronden en geledingen, maak daar gebruik van.”
En dat werd ter harte genomen. Tijdens het diner waren er ook twee inspirerende sprekers. Als eerste sprak Habib El Kaddouri van de stichting Samenwerkingsverband Marokkanen. Vanuit zijn ervaring heeft hij belangrijke lessen met ons gedeeld. En meteen een van de belangrijkste: “inclusie = burgers vanaf het begin een actieve stem geven. Al bij de tekentafel. Niet pas op het idee dat er al bedacht is, maar echt vanaf het begin. Door de co-creatie worden de ideeën namelijk verrijkt.” Hij is blij dat diverse gemeenten hier al stappen op nemen en hoopt dat vele dit voorbeeld zullen volgen. Daarbij is het nu juist een tijd voor verbinding en elkaar betrekken.
Na het voorgerecht werd er van tafel gewisseld zodat iedereen zoveel mogelijk mensen kreeg te spreken en dat beviel goed: ‘Ik heb aan tafel gezeten met 8 mensen, ik kende ze niet. Maar ik heb met allemaal mooie gesprekken gehad.’
Danny Huizer, wethouder in de gemeente Apeldoorn was de tweede spreker. Hij heeft in zijn gemeente een nieuwe aanpak opgezet, alles met het oog om de burger te ontmoeten en te horen. “Ik heb geleerd niet te denken dat ik weet wat de mensen willen. Je moet bij ze langs, met ze praten, dan leer je wat er speelt.”
Een belangrijk onderdeel voor de inclusie van inwoners op de energietransitie is dus, door beide sprekers aangegeven: ontmoeten & ont-moeten. Want een brief in de bus werkt niet, sterker nog het kan juist het idee oproepen dat ze iets ‘moeten.’ Een voorlichtingsavond waarin mensen worden meegenomen op de plannen? Heel leuk, maar die ontmoeting moet dus daarvoor plaatsvinden. Zodat iedereen eerst gehoord wordt; welke perspectieven en belangen zijn er? En hoe kunnen we samen een plan maken dat past bij de wijk? Want co-creatie zorgt voor een verrijking van de ideeën en plannen. De energietransitie raakt namelijk alle mensen met hun eigen leefsituatie, gedrag en gewoontes.
Waarom is het soms zo lastig om alle mensen te bereiken?
- Er kan sprake zijn van een taalbarrière – dat mensen niet weten waar ze moeten zijn, of dat het taalgebruik is dat niet herkend wordt.
- Er wordt tegenwoordig veel digitaal afgehandeld, voor de ene groep misschien het juiste middel, maar er zijn er ook veel die liever persoonlijk contact hebben.
- Sommige mensen zijn door eerdere ervaringen het vertrouwen in de overheid en de voorzieningen verloren.
- De energietransitie is niet voor iedereen urgent. Mensen in armoede zijn aan het overleven, zij hebben geen ruimte voor dit soort onderwerpen. De energietransitie is iets voor de rijken en opgeleiden.
- Grote termen worden niet aan de eigen situatie gekoppeld en blijven daardoor ‘vaag’.
En wat zijn belangrijke tips hoe het wel aan te pakken?
- Burgers vanaf het begin een actieve stem geven.
- Co-creatie: jezelf verrijken met de kennis en expertise van een ander.
- Verbind grote termen als klimaat/milieu aan de persoonlijke interesses.
- Ga naar de mensen, steek tijd in het ontmoeten, zij weten wat er nodig is en bouw een duurzame relatie op, die ingezet wordt voor meerdere vraagstukken.
- Vraag: wat heb je nodig?
- Gebruik sleutelfiguren uit de gemeenschappen.
- Steek tijd in het elkaar ontmoeten, zonder agenda dan komt er vertrouwen.
- Haal ‘schotten’ binnen de gemeente weg zodat bijvoorbeeld armoede en energie elkaar weten te vinden.
Tijd nemen
De tijd dus nemen om elkaar te leren kennen. Daarvoor ook de mogelijkheid creëren. Zet bijvoorbeeld een camper op het winkelcentrum om het gesprek aan te gaan. Ga bij de mensen langs en luister dan naar de ander. Dus zorg dat je de mensen ontmoet, het liefste de eerste keer zonder agenda (ont-moet). Zodat je leert over de verschillende perspectieven en belangen die er spelen. Zodat het ontmoeten het doel is, niet het middel. En dat betekent dat je vooraf niet weet wat eruit komt. En dat kan spannend zijn, maar levert uiteindelijk juist veel op.
Eten verbindt
Deze avond was precies waar het ons om gaat; mensen met diverse perspectieven en kennis bij elkaar brengen. Om elkaar te versterken en te verbinden en samen te zorgen voor een meer inclusievere participatie in de energietransitie. Eten verbindt, het wordt zo vaak gezegd. Deze avond was er een sprekend voorbeeld van.
De Participatietafel Energie heeft dit diner samen met de Alliantie Inclusieve Energietransitie, Milieu Centraal, en LSA bewoners georganiseerd. We kijken terug op een inspirerende avond vol met mooie ontmoetingen en inspiratie.
