Main content
Nederland staat midden in een fundamentele transitie. De druk op landbouw, natuur, waterbeheer en energie vraagt om innovatieve oplossingen en samenwerking tussen diverse actoren. De Regionale Transitiewerkplaatsen vormen een belangrijk instrument om deze uitdagingen aan te pakken. Op deze pagina lees je meer over hoe de RTW's werken aan duurzame verandering in de regio.
Wat zijn Regionale Transitiewerkplaatsen
RTW's zijn initiatieven die gericht zijn op het bevorderen van duurzame ontwikkeling binnen specifieke plekken. Ze fungeren als platforms waar diverse belanghebbenden—zoals lokale overheden, maatschappelijke organisaties, bedrijven en burgers—samenkomen om gezamenlijk te werken aan regionale duurzaamheidsopgaven. Het doel is om door middel van samenwerking en kennisdeling effectieve oplossingen te ontwikkelen voor complexe vraagstukken op het gebied van duurzaamheid.
Methode
In opdracht van DuurzaamDoor heeft Diep een rol gespeeld in de ontwikkeling van de RTW’s. Tussen mei 2024 en januari 2025, heeft Diep werkplaatsen geworven, begeleid en de processen ondersteund. Op basis van één-op-één gesprekken met de contactpersonen van de transitiewerkplaatsen, twee verdiepende bijeenkomsten en reisverslagen die door alle contactpersonen werden bijgehouden zijn inzichten opgesteld die bijdragen aan de verdere ontwikkeling van de gebiedsprocessen en het gezamenlijk werken aan transities.
Belangrijkste inzichten (de rode draden)
De zoektocht van de RTW’s gaat over hoe goed samen te werken binnen complexe regionale vraagstukken. De belangrijkste inzichten die hieruit naar voren zijn gekomen:
- Flexibiliteit in het werken met ambitie
- Aandacht besteden aan relaties
- Beslissingen nemen in, met én voor een gebied
- Creatief met waarde omgaan
- Eigenaarschap delen en beleggen
- Besef dat mensen hun eigen leefomgeving en toekomst (kunnen) bepalen
Deze inzichten worden op dit moment verder uitgewerkt. Het resultaat hiervan lees je binnenkort op deze pagina.
De 9 Regionale Transitiewerplaatsen
Lerend Landschap Overijssel
In Overijssel wordt gewerkt aan het versterken van de verbinding tussen beleid en praktijk binnen het Provinciaal Programma Landelijk Gebied. Deze RTW brengt actoren samen om landbouwtransities te ondersteunen en toekomstbestendige plannen te maken voor het gebied. Een belangrijk aspect is het ontwikkelen van een lerende omgeving, waarin samenwerkingspartners zoals boeren, beleidsmakers en maatschappelijke organisaties elkaars taal leren spreken. De vraag hoe deze omgeving eigenaarschap en continuïteit kan waarborgen, staat hierbij centraal.
Meer informatie:
- Beweging creëren: een veilige tussenruimte
- RTW - Landbouwtransitie Overijssel in beweging
- Boerin brengt beweging in stikstofdossier
Contactpersoon: Heleen Lansink-Marissen (h.lansink-marissen@overijssel.nl)
De Winkel van Nieuw Nijver (Fryslân)
In Friesland werkt deze RTW aan een toekomstbestendige regionale economie door de kracht van ambacht, erfgoed en bio-based grondstoffen te benutten. De focus ligt op het creëren van nieuwe ketens en samenwerkingsvormen die circulaire productie stimuleren en bijdragen aan het welzijn van de regio. De winkel van Nieuw Nijver dient als platform waar deze initiatieven zichtbaar worden gemaakt, terwijl partners samenwerken om innovatieve oplossingen te vinden voor de economische en ecologische uitdagingen in Friesland.
Meer informatie:
Contactpersoon: Dorine van den Beukel (dorinevandenbeukel@icloud.com)
Voedselpark Amsterdam
In de Lutkemeerpolder bij Amsterdam wordt gewerkt aan een agro-ecologisch voedselpark dat niet alleen duurzaam is, maar ook veerkracht biedt voor de lokale gemeenschap. Deze RTW brengt ondernemers, gemeenschappen en lokale overheden samen om een regeneratief voedselsysteem te ontwikkelen. Door de implementatie van een commons governance structuur wordt samenwerking gestimuleerd en verantwoordelijkheden duidelijk gedefinieerd, zodat dit innovatieve voedselpark kan floreren.
Meer informatie: Voedselpark Amsterdam
Contactpersoon: Natasha Hulst (natashahulst@centerforneweconomics.org)
Natuur verdient Meer (Veluwe)
De Veluwe staat centraal in een RTW die werkt aan natuurherstel en duurzame economische ontwikkeling. Door natuurlijke processen te herstellen en klimaatbuffers te ontwikkelen, wordt er gewerkt aan een toekomst waarin biodiversiteit en een duurzame leefomgeving samenkomen. Deze werkplaats benadrukt ook de noodzaak van een cultuurverandering binnen organisaties, waarbij de waarde van natuur als integraal onderdeel van economische systemen wordt erkend.
Meer informatie: Natuur verdient meer: ARK Rewilding
Contactpersoon: Anne-Marie Pronk (annemariepronkcommunicatie@gmail.com)
Multifunctionele Krib van de Toekomst (Gelderland)
In Zaltbommel richt deze RTW zich op het ontwikkelen van duurzame riviersystemen die waterveiligheid, natuurontwikkeling en recreatie combineren. Door innovatieve samenwerking tussen diverse stakeholders ontstaat eigenaarschap voor gezamenlijke opgaven. Deze aanpak biedt ruimte voor experimenten die leiden tot een robuust rivierenlandschap waar ecologie en economie hand in hand gaan.
Meer informatie: Multifunctionele Krib van de Toekomst
Contactpersoon: Leon Claassen (l.claassen@gelderland.nl)
Regiorotonde Steenderen (Achterhoek)
In de Achterhoek worden complexe vraagstukken rond energie, water en nutriëntenbeheer aangepakt binnen de Regiorotonde. Deze RTW zet in op sterke lokale samenwerkingen en innovatieve governance om tegenstrijdige belangen te overbruggen. Door partijen te verbinden en gezamenlijke doelen te formuleren, wordt gewerkt aan toekomstbestendige oplossingen die gedragen worden door de regio.
Meer informatie: Regiorotonde Steenderen
Contactpersonen: Jessica de Boer (j.deboer@bronckhorst.nl) en Puck Moll (puck@jegidsinverandering.nl)
Aanloop SalSaFonds (Salland)
In Salland wordt de energietransitie ingezet als hefboom voor brede regionale transities. Deze RTW richt zich op het creëren van veilige, veerkrachtige systemen die bijdragen aan voedselzekerheid, biodiversiteit en landschapsbeheer. Met behulp van de Gebiedscoöperatie IJsseldal wordt gewerkt aan capaciteitsopbouw en innovatieve samenwerking die inspireren tot actie en verandering. Het doel is om de RTW-periode te benutten om toe te werken naar de inrichting van een Sallandse gebiedsportomonee vanuit de principes van de Commons.
Meer informatie: Aanloop SalSaFonds: Hier in Salland
Contactpersoon: Fransjan de Waard (fdewaard@me.com)
Veranderd Landschap (Stedendriehoek)
In de Stedendriehoek wordt gewerkt aan de transitie van de veehouderij en de ontwikkeling van nieuwe verdienmodellen. Deze RTW brengt partners samen om sociaaleconomische effecten in kaart te brengen en toekomstbestendige bedrijfsmodellen te ontwerpen. Door integraal en multidisciplinair te werken, wordt een duurzame toekomst voor de regio vormgegeven.
Meer informatie: Veranderd Landschap: Regio Stedendriehoek
Contactpersoon: Ria Markvoort (ria.markvoort@dehogewoerd.nl)
Gebiedsinitiatief Wei & Water (Leiden)
Bij de Kagerplassen in Leiden bundelen boeren en andere stakeholders hun krachten om biodiversiteit, duurzame veehouderij en korte voedselketens te versterken. Deze RTW streeft naar een duurzame toekomst door erfdenken te vervangen door gebiedsdenken, waarbij samenwerking en integratie centraal staan. Binnen het initiatief wordt gewerkt aan een gedeelde visie en het creëren van een merk dat de regio versterkt.
Meer informatie: Wei & Water: Boterhuispolder
Contactpersoon: Fernand de Willigen (stichting@weienwater.nl)
