Main content
Veranderen als samenwerkingsspel
Het spel anders spelen, dat is wat we transitiewerkers zien doen vanuit DuurzaamDoor. Net even op of buiten de lijntjes kleuren om mensen met een ander perspectief te laten kijken, net even een ander type bij je netwerk halen. En met passie en originaliteit samenwerking en verbinding organiseren om meer impact te maken.
En wat we ook doen: precies dat bespreekbaar maken, hoe je het spel anders speelt. In de werksessie ‘veranderen als samenwerkingsspel’ namen we drie spelvormen onder de loep: het netwerkspel (RVO), de dialoogkaarten voor Krachtige Energiegemeenschappen (DuurzaamDoor ism EnergieSamen) en de kiemkaarten (DuurzaamDoor ism Good Work Company). ‘Spellen’ als instrument voor transformatie, kan dat? En wat levert dat op?
Netwerkspel
Neem bijvoorbeeld het netwerkspel. Een waterschap worstelt met buffers in Zuid-Limburg. Op het eerste gezicht een technisch vraagstuk, maar al spelend wordt duidelijk dat het succes niet zit in de technische oplossing, maar in het verbinden van mensen. "Je hebt contact met mensen nodig," legt de spelleider uit. "Fysiek of digitaal kan allebei, je merkt dat mensen elkaar beter leren kennen en elkaar ook beter leren vinden."
Het is fascinerend om te zien hoe een simpele dobbelsteen en wat kaarten plotseling complexe netwerktheorie tastbaar maken. "Dit model, die soorten, dat helpt om daar nog even een stapstrategie over na te denken van wat nu de juiste keuze is," reflecteert een deelnemer.
Dialoogkaarten voor Krachtige Energiegemeenschappen
Maar het gaat verder dan netwerken. Bij energiecoöperaties helpen dialoogkaarten om lastige gesprekken te voeren over macht, geld en samenwerking. "We hebben in Nederland best wel een taboe om over financiën en waardekrachten te praten," zegt een begeleider. De kaarten doorbreken dat taboe, maken het bespreekbaar.
Kiemkaarten
Het meest intrigerende zijn de 'kiemkaarten' voor transitieprofessionals. Ze nodigen uit tot reflectie op een dieper niveau. "Dit was iets complexer en daarmee interessanter," zegt een deelnemer. Het raakt aan de kern van wat het betekent om transitiewerk te doen, om verandering te begeleiden in een wereld die tegelijk te snel en te langzaam verandert.
Veilige ruimte
In een tijd waarin we voor ongekende uitdagingen staan, waarin oude structuren niet meer werken maar nieuwe nog niet zijn uitgekristalliseerd, bieden deze 'spelletjes' iets essentieels: een veilige ruimte om te experimenteren, te leren en samen te groeien. Want zoals blijkt uit alle gesprekken die ik hoor: de échte transitie gebeurt niet in beleidsnota's of technische oplossingen, maar in de verbindingen tussen mensen.
En die spellen, die blijken een effectieve stap te zijn richting die verbindingen. Waarbij het niet gaat om het spel zelf, maar om wat er gebeurt als mensen samen spelen, samen praten, samen zoeken naar oplossingen. Nog beter leren samenwerken, nog beter leren een transitieproces leren faciliteren en nog beter leren hoe je netwerken kunt inzetten voor om een transitiedoel te bereiken.
Speel een spel zelf!
Dus de volgende keer als je je afvraagt of ‘de juiste partijen in dit netwerk zitten’, organiseer dan tijd om het netwerkspel te spelen. En reserveer daar 4 uur voor, gegarandeerd krijg je met je partners, zicht op wie je wanneer in je proces nodig hebt.
Of pak die dialoogkaarten erbij als je samenwerking binnen je netwerk of organisatie wat stroef verloopt. En pak vooral die kiemkaarten erbij als je wilt reflecteren op hoe je het transitieproces faciliteert, reflectie en inspiratie gegarandeerd. En laten we vooral doorgaan met ‘het spel anders spelen’, DuurzaamDoorJullie.
Beschrijving van de spellen
Netwerkspel
"Dit spel maakt het wel heel expliciet wie je op welk moment nodig hebt en wat voor middelen je kan inzetten"
Focus:
- Strategisch handelen in netwerken
- Bewustwording van netwerkdynamiek
- Expliciet maken van keuzes in netwerken
Kenmerken:
- Meer gestructureerd spelkarakter
- Gebruikt dobbelstenen en actiekaarten
- Gebaseerd op Dungeons & Dragons
- Gericht op concrete acties en effecten
Kiemkaarten
"Het is heel erg zoeken naar, hoe kan je gebruik maken van proceservaring van anderen voor je eigen praktijkvraagstuk. Precies dat is waar de kiemkaarten toe aanzetten: kijken hoe het handelingsperspectief van een transitiewerker uit kan werken in jouw vraagstuk. En zo te kijken hoe jouw ‘spelregels’ en interventies misschien net iets anders worden".
Focus:
- Professionele ontwikkeling transitiewerkers
- Delen van ervaringen en wijsheid
- Reflectie op praktijk
Karakter:
- Reflectief instrument
- Uitwisseling van ervaringen
- Gericht op professionele identiteit
Dialoogkaarten (Krachttraining Energiegemeenschappen)
"Het is gewoon fijner om in een team of in een groep mensen deze kaarten te gebruiken, die geven aanzet voor een ander gesprek , want je gaat niet met een groep mensen een handreiking doorlezen".
Focus:
- Versterken van gemeenschappen
- Faciliteren van gesprekken
- Ontwikkelen van organisatiekracht
Karakter:
- Het helpt bij zelfreflectie en het structureren van gesprekken
- Het maakt gevoelige onderwerpen bespreekbaar
- Het biedt handvatten voor het versterken van de gemeenschap
- Het helpt bij het identificeren van verbeterpunten in de organisatie
